تصفيه آب كشاورزي
منظور از آب كشاورزي آبي است كه در مراحل مختلف رشد، برداشت، فرآوري و بستهبندي يك محصول كشاورزي به كار ميرود.
آبي كه براي آبياري زمينهاي كشاورزي استفاده ميشود، آبي كه در زمان استفاده از آفتكشها و يا كودهاي محلول به كار ميرود.
آبي كه جهت جلوگيري از سرمازدگي و از دست دادن آب محصول، شستوشو و يا خنك كردن محصولات كشاورزي مورداستفاده قرار ميگيرد.
منابع تأمين آب كشاورزي
سه منبع اصلي در تأمين آب كشاورزي وجود دارد:
منابع آب شهري، آب چاه (آبهاي زيرزميني) و آبهاي سطحي كه مخاطرات مربوط به آب كشاورزي با توجه به منبع تأمين آن، متفاوت است.
دولتها وظيفه تأمين آب شهري را بر عهده دارند؛ اما اين آب براي زمينهاي كشاورزي روستايي چندان در دسترس نيست.
از طرفي توليد سبزيجات بسيار وابسته به آب است؛ بنابراين بسياري از مزارع، آب موردنياز خود را از آبهاي زيرزميني و يا آبهاي سطحي تأمين ميكنند.
درصورتيكه چاه به شكل مناسب و اصولي حفر شود، استفاده از آب آن نسبت به آبهاي سطحي ايمنتر است.
عوامل مختلفي بر كيفيت آب چاه تأثير ميگذارند؛ مانند مكان آن، نزديكي به سيستم فاضلاب شهري و تخلخل خاك.
آبهاي سطحي بهعنوان پرمخاطرهترين نوع آب در كشاورزي شناخته ميشوند و نبايد براي كاربردهاي حساس نظير استفاده در آفتكشها، كودها و يا شستوشوي محصولات به كار روند؛ مگر آنكه بر روي آنها عمليات تصفيه صورت گيرد.
عوامل زيادي بر كيفيت آبهاي سطحي اثرگذارند كه از مهمترين آنها ميتوان به جاري يا راكد بودن آن اشاره كرد.
[caption id="attachment_3141" align="aligncenter" width="781"] تصفيه آب كشاورزي[/caption]
پارامترهاي كيفي آب كشاورزي
پارامترهاي كيفي آب كشاورزي شامل يكسري پارامترهاي فيزيكي – شيميايي، ميكروبي و فلزات سنگين مي باشد.
در ايران استاندارد مشخصي كه بتوان از طريق آن به تعيين مشخصات آب مناسب كشاورزي پرداخت وجود ندارد. زيرا كيفيت آب كشاورزي به نوع گياهي كه كشت مي شود و همين طور كيفيت خاك بستگي دارد.
بعضي از گياهان مقاومت بيشتري به شوري دارند براي آبياري اين گياهان از آب با EC بالا ميتوان استفاده كرد. بعضي از گياهان هم مقاومتشان نسبت به شوري كم است، براي آبياري آنها بايد از آب با كيفيت استفاده كرد.
از پارامترهاي كيفي آب كشاورزي، شوري و EC به اين دليل مهم است كه تأثير مستقيم در بهره وري كشاورزي دارد.
تحمل گياهان نسبت به شوري را مي توان در چهار دسته حساس، نسبتاً حساس، نسبناً مقاوم و مقاوم تقسيم كرد.
در حساسيت گياهان به شوري علاوه بر كل شوري، غلطت تك تك يون ها نيز مهم است.
دليل اين امر آن است حساسيت گياهان و به خصوص برگهاي آنها به هر يك از يون ها متفاوت است.
پارامترهاي كيفي آب كشاورزي بايستي به صورت فصلي مورد آناليز كمي قرار بگيرد.
انواع خاك نيز مانند آب كيفيت متفاوتي دارند بعضي از خاك ها (خاك رس) EC و مواد مغذي بالايي دارند.
براي آبياري اين نوع خاكها بايد دقت شود كه آبي كه استفاده مي شود EC و شوري بالايي نداشته باشد.
براي اين نوع خاك ها چون مواد مغذي بيشتري دارند، به علاوه بايد كود كمتري هم استفاده كرد.
خاك هاي سيلتي
اين خاكها EC متوسطي داشته و براي آبياري آنها مي توان از آب هاي با كيفيت متوسط استفاده كرد. خاك شني توانايي كمي در نگهداري مواد مغذي داشته و ميزان EC و همين طور شوري آنها خيلي پايين است. در آبياري اينگه خاك ها مي توان از آب هاي با EC بالا استفاده كرد. در اين نوع خاك ها، براي تقويت مواد مغذي خاك مي توان از كود هم استفاده كرد.
از جمله اين پارامترها مي توان به يون سديم، كلسيم، كلرايد، TDS، pH، بور و … اشاره كرد.
با افزايش يون سديم در آب آبياري كشاورزي باعث مي شود كه نفوذپذيري خاك كاهش پيدا كند.
كاهش نفوذپذيري خاك موجب پايين آمدن كيفيت خاك كشاورزي و حاصلخيزي آن مي شود.
در حالي با افزايش ميزان شوري آب آبياري ميزان نفوذپذيري خاك افزايش پيدا مي كند.
بعلاوه يون سديم جزء عناصري است كه براي رشد گياهان مورد نياز نيست.
وجود غلظت بالاي سديم در آب آبياري باعث بروز سميت در گياه نيز مي شود.
از نشانه هاي مشخص سميت سديم سوختگي برگ، خشكيدگي و مردگي بافت ها در حاشيه خارجي برگ هاست.
از ديگر پارامترهاي كيفي آب كشاورزي يون كلسيم است كه:
وجود آن در آب از شدت اثر سديم مي كاهد. درصورت استفاده از خروجي تصفيه خانه براي آبياري بايد توجه شود كه مشخصات آب مناسب كشاورزي را داشته باشد.
معمول ترين سميتي كه از طريق پساب ممكن است براي گياهان ايجاد شود ناشي از يون كلرايد است.
به دليل اينكه يون كلرايد به صورت محلول در آب مي باشد كه جذب خاك نمي شود.
اين يون با جذب آب توسط گياه، جذب گياه شده و با فرآيند تعرق در برگ ها انباشته مي شود.
اگر غلظت كلرايد در برگها از حد تحمل گياه تجاوز كند موجب سوختگي يا خشك شدن بافت برگها مي شود. ميزان pH مناسب براي كشاورزي نيز بين 6.5 تا 8.5 مي باشد و ميزان آن در عملكرد برخي از مواد شيميايي مورد استفاده در كشاورزي اثر مي گذارد.
اگر پارامترهاي كيفي آب كشاورزي نامناسب باشد مي تواند خواص شيميايي و فيزيكي خاك را تغيير دهد.
اگر آب آبياري شوري پاييني داشته باشد حالت خورندگي پيدا كرده و موجب آبشويي كاني ها و نمك هاي انحلال پذير بويژه كلسيم خاك مي شود.
اين امر موجب مي شود از شدت تأثير پايداركنندگي آن روي خاكدانه ها و ساختمان خاك كاسته شود.
اگر ميزان شوري آب از 20000 ميكروزيمنس بر سانتيمتر بيشتر باشد براي استفاده مناسب نيست.
ولي اگر ميزان درجه شوري آب كمتر از 700 ميكروزيمنس بر سانتيمتر باشد براي آبياري انواع خاك و گياه مناسب مي باشد.
كشاورزان بعد از مشخص كردن نوع محصول و همين طور كيفيت خاك زمينشان، كيفيت آب آبياري را بايد مشخص كنند.
براي تعيين پارامترهاي كيفي آب كشاورزي و آبياري بايد آب مورد استفاده توسط يك آزمايشگاه معتمد آزمايش شود.
استفاده از آب تصفيهشده در نگهداري محصولات كشاورزي
پس از برداشت محصول، ميوهها و سبزيجات بايد در شرايط مناسبي نگهداري شوند كه مهمترين عوامل اين شرايط، رطوبت و دماست.
تمامي اين محصولات بايد در فضايي تاريك و در مجاورت جريان هوا قرار گيرند. بسياري از سبزيجات همچنين بايد در محيطي مرطوب نگهداري شوند.
هر محصول تازهاي (حتي محصولات ارگانيك) ميتواند مقاديري از آفتكشها، ميكرو ارگانيزمهاي خطرناك و خاك روي سطح خود داشته باشد.
بهترين راه براي جلوگيري از آفتكشها و ميكرو ارگانيزمهاي خطرناك، استفاده از آب تصفيهشده در تمام مراحل رشد محصول است.
نتيجه استفاده از فناوري تصفيه آب در كشاورزي ميتواند موجب كاهش تعداد دفعات لازم براي تميز كردن محصول و همچنين كاهش مواد شيميايي آن شود.
استفاده از سيستم تصفيه آب صنعتي مناسب همچنين ميتواند موجب كاهش هزينههاي عملياتي نگهداري محصولات كشاورزي نظير هوادهي، تنظيم pH، نيترات، دما و كنترل آفتها شود.
استفاده از آب تصفيهشده در كشت محصولات كشاورزي
كشت برخي گياهان خاص نظير گياهان دارويي يك صنعت مهم و رو به رشد در دنياي امروز محسوب ميشود. در كشت اين گياهان، خلوص آب استفادهشده ضروري است؛ بنابراين تصفيه آب براي پرورش گياهان دارويي سهم عمدهاي در توليد اين بخش از محصولات كشاورزي دارد.
كيفيت آب مورداستفاده در اين بخش ميتواند موجب گسترش و يا جلوگيري از انتشار بيماري در محيط كشت شود.
وجود مواد معدني در آب ميتواند موجب ايجاد تفاوت در خواص دارويي، مزه و كيفيت كلي آنها شود.
بنابراين ميتوان ابتدا خلوص آب را تا حدود زيادي بالا برد و سپس مقدار دقيقي از مواد معدني موردنياز براي كشت يك گياه دارويي را بهصورت كنترلشده به آن اضافه نمود تا درنهايت محصولي با بيشترين اثرگذاري حاصل شود.
[caption id="attachment_3142" align="aligncenter" width="768"] تصفيه آب كشاورزي[/caption]
استفاده از آب تصفيهشده در گلخانهها
كيفيت بالاي آب مورداستفاده در گلخانهها به دلايل متعددي از اهميت زيادي برخوردار است.
مانند جلوگيري از مسدود شدن نازلهاي آبياري، تغيير رنگ شاخ و برگ گياهان و افزايش بيشازحد سطح نمك و pH نامناسب خاك.
منابع تأمين آبي كه حاوي آهن و بيكربناتها هستند قبل از استفاده نياز به پيشتصفيه فوري دارند.
همچنين عوامل رسوب نيز پيش از آبياري و براي جلوگيري از گرفتگي سيستمهاي آبياري بايد از آب جدا شوند.
گلخانهها حجم زيادي از آب را براي رشد محصولات خود و همچنين تهويه گلخانه استفاده ميكنند و تخمين زده ميشود كه در حدود ۸۰۰۰ گالن آب بر روز بر هر هكتار از زمين براي توليد محصولات كشاورزي گلخانهاي در ماههاي گرم تابستان نياز است.
گلخانههاي زيادي اقدام به بازيابي آب استفادهشده ميكنند تا بتوانند اين حجم از آب را براي مصارف خود تأمين كنند.
گرچه، آب بازيابي شده ميتواند منشأ قارچهاي پاتوژني و ديگر بيماريهاي گياهي باشد.
همچنين اين آب ميتواند حاوي مواد مغذي باشد كه رشد ميكرو ارگانيزمها را سرعت ميبخشد.
بسياري از گلخانهها از يك سيستم گندزدا در آبياري استفاده ميكنند تا جلبكها و ساير ارگانيزمهايي موجب آسيب رساندن به تأسيسات آبياري و همچنين محصولات شوندرا حذف كنند.
فناوريهاي بهكاررفته در تصفيه آب براي كشاورزي شامل موارد زير است:
اولترافيلتراسيون (UF)
نانوفيلتراسيون (NF)
اسمز معكوس (RO)
تصفيه بيولوژيكي
گندزدايي
جهت سفارش دستگاه تصفيه آب كشاورزي با ما تماس بگيريد.
تماس باما
برچسب: